Istória ida ne’ebé book laran mosu husi pájina sira-ne’ebé nakonu ho diáriu husi sientista no viajante matenek ida husi Vicenza, Itália, naran Antonio Pigafetta. Ema ne’ebé hakat iha rai Nusantara iha tinan 1522 ne’e, liuhusi ninia observasaun ne’ebé matenek, rejista vizaun interesante ida kona-ba karakter povu illa Jawa nian iha tempu ne’ebá.
Informasaun Pigafetta nian, ne’ebé depois sita husi Kiai Haji Agus Sunyoto, intelektuál ida ne’ebé famosu, deskreve retratu ida kona-ba sosiedade Jawa ne’ebé iha sentimentu superioridade kle’an.
Mezmu, KH. Agus Sunyoto ho firme deklara katak Pigafetta hakerek, “laiha ema foti-an ida, só ema Jawa de’it.” Deklarasaun ida ne’ebé klaramente konvida reflesaun kle’an kona-ba identidade no hahalok nasaun ida nian.
Liután, KH. Agus Sunyoto esplika oinsá Pigafetta rejista hahalok úniku ida ne’ebé reflete foti-an ne’e. Deskreve katak ema Jawa ida ne’ebé la’o sei sente moe bainhira haree ema husi nasaun seluk hamriik iha fatin ne’ebé aas liu nia. Reasaun ne’ebé mosu mós konsideradu ekstremu, iha ne’ebé ema Jawa ne’e sei husu ema seluk atu tun husi ninia pozisaun.
Konsekuénsia ne’ebé hamdamak liután mak ameasa violénsia, mezmu to’o hasai vida, bainhira pedidu ne’e la kumpre. Pigafetta nota katak ba ema Jawa ida iha tempu ne’ebá, hamriik kraik liu ema seluk mak moe ida ne’ebé la tahan. Sira lakohi atu husik ema ida hamriik iha pozisaun aas liu sira-nian iha fíziku.
Aleinde ne’e, Pigafetta mós subliña aspetu seluk husi karakter ema Jawa nian iha tempu ne’ebá, katak sira lakohi atu lori karga iha ulun. Mezmu iha ameasa kastigu mate nian, sira sei rejeita tarefa hanesan ne’e. Ida ne’e hametin liután impresaun kona-ba sosiedade ida ne’ebé iha dignidade aas tebes no karik mós vizaun partikulár ida kona-ba estatutu no serbisu.
Nota Pigafetta nian ne’e fó mai ita janela rara ida atu haree oinsá ema estranjeiru sira haree sosiedade Jawa iha inísiu sekulu XVI nian. Klaramente, vizaun ne’e perspektiva husi observadór estranjeiru ida no karik la inklui kompleksidade sosiedade Jawa nian iha tempu ne’ebá tomak. Maibé, maski nune’e, nota ne’e sai artefaktu istóriku valiozu ida atu komprende konstrusaun identidade no valór sira ne’ebé karik dominante iha períodu ne’ebá.
Liután, KH. Agus Sunyoto fó kontestu istóriku interesante ida relasiona ho nota Pigafetta nian ne’e. Nia esplika katak iha filozofia moris ema Jawa nian iha tempu molok mai Wali Songo, konseitu “derrota” hanesan la koñesidu iha sira-nia kamus moris nian. Espíritu la rende no dignidade aas karik sai baze ba hahalok ne’ebé Pigafetta rejista.
Maibé, bainhira influénsia Islam nian no papel sentrál husi Wali Songo iha diseminasaun ensinamentu relijiaun nian, mosu transformasaun valór signifikativu ida iha sosiedade Jawa. KH. Agus Sunyoto hatete katak foin iha era Wali Songo-nian mak ema Jawa komesa koñese no internaliza konseitu “ngalah,” ne’ebé iha lian Indonézia bele dehan katak rende-an ka hatún-an.
Konseitu “ngalah” lori dimensaun foun iha interasaun sosiál no filozofia moris ema Jawa nian. Valór sira hanesan pasiénsia, toleránsia, no kbiit atu tau sees egoizmu hodi hamutuk iha harmonia komesa introdús no gradualmente tama iha kultura sosiedade nian. Transformasaun ne’e klaramente la’ós akontese iha kalan ida de’it, maibé influénsia Wali Songo nian iha papel krusiál atu muda paradigma valór ne’ebé karik antes ne’e foti-an liu no dignidade absolutu.
Ho nune’e, nota Pigafetta nian la’ós de’it sai deskrisaun kona-ba períodu tempu partikulár ida iha istória Jawa nian, maibé mós sai pontu inísiu atu komprende oinsá valór kultura sira bele esperiénsia evolusaun no transformasaun bainhira tempu la’o no influénsia husi fatór oioin, inklui relijiaun no interasaun entre kultura sira.
Istória kona-ba foti-an ne’ebé rejista husi viajante italianu ida no transformasaun valór ne’ebé lori husi mestre relijiaun Islam nian iha Jawa fó mai ita lisaun valiozu kona-ba dinamika istória no formasaun karakter nasaun ida nian. Nota ne’e konvida ita atu reflete kona-ba oinsá vizaun husi li’ur bele fó perspektiva diferente ba ita-nia an rasik, no oinsá valór sira ne’ebé ita kaer daudaun ne’e rezultadu husi prosesu naruk mudansa no adaptasaun nian.
Liuhusi lente istória nian ne’e, ita bele komprende di’ak liután abut kultura no identidade sosiedade Jawa nian, no mós apresia viajen naruk ne’ebé forma ona valór di’ak sira ne’ebé agora sai parte importante husi moris nasionál no estadu Indonézia nian. Legadu nota Pigafetta nian no esplikasaun KH. Agus Sunyoto nian sai hanesan avizu forte kona-ba importánsia atu komprende istória hodi komprende ita-nia an rasik no apresia diferensa sira.
Olá, ha'u espera katak blog ida-ne'e útil ba ita-boot. Suporta ami nia ekipa iha múzika sira tuirmai. 
No comments:
Post a Comment